Het Hemony carillon in Middelstum krijgt al jaren subsidie van de gemeente. Eerst Middelstum, later Loppersum en nu is het de gemeente Eemsdelta. We merkten dat er veel onbekendheid was bij de nieuwe gemeente. Voor ons nieuwe ambtenaren die je dan weer moet gaan uitleggen hoe belangrijk dat carillon voor Middelstum is. Kortom we hebben ze uitgenodigd voor een werkbezoek aan de toren. Vanochtend hebben we 6 ambtenaren en wethouder Pier Prins in de toren ontvangen en rondgeleid. Henk Veldman is na zijn bespeling van gisteren nog wat langer in Middelstum gebleven en heeft voor ze gespeeld.
Eerst uitleg bij uurwerk en speeltrommelVerder naar boven liet Henk Veldman zien hoe je op het klavier speelt.
Tijdens de bespeling is de toren is open van 13.30 tot 15.00 uur. De kerk is gesloten in verband met het aardbevingsherstel.
Dat op een oud instrument als het Hemonycarillon(1662) van Middelstum alleen maar muziek uit die tijd kan worden gespeeld is al lang aangetoond door vele beiaardiers. Lichte- en klassieke muziek kan worden gespeeld, onze beiaardier Henk Veldman slaagt er steeds weer in een mooi programma te maken, zijn thema is deze keer “Rond Haydn en Mozart”. Muziek uit de 2e helft van de 18e eeuw, na de barok een overgang naar de Weense school. Prachtige lichte melodieën van vooral Wolfgang Amadeus Mozart, die voor de liefhebbers een uur genieten zal betekenen.
De beiaardier licht zijn keuze als volgt toe: Met Carl Philip Emanuel Bach, de meest getalenteerde zoon van Johann Sebastian, wordt een nieuw tijdperk aangebroken. De Empfindsame stijl, waarbij het accent op het gevoel en de emotie komt te liggen, vormt een overgangsperiode naar de eerste Weense School, de klassieken, waarbij de sonatevorm sterk wordt ontwikkeld. De barokstijl ligt dan definitief achter ons en een totaal nieuw muziekidioom wordt geboren, waarbij – heel klassiek – de menselijke beleving centraal staat. De individuele uitdrukkingskracht, wat zich bijvoorbeeld vertaalt in dynamische tekens. De symfonie wordt geboren en de sonatevorm is dan de meest gebruikte manier om muziek te structureren. Haydn geldt dan – een beetje ten onrechte – als de brave Oostenrijkse componist waarbij het leven ongecompliceerd is, geen vuiltje aan de lucht, en bij Mozart komt er wat meer kwajongensachtige ondeugd om de hoek kijken.
De aardbevingen hebben grote scheuren in de gewelven van de kerk gemaakt. De restauratie is nu in volle gang. De restaurateurs moet in alle rust hun werkzaamheden kunnen doen maar zo nu en doen moet ik toch in de toren zijn om iets te regelen. Dus snel een paar foto’s gemaakt. De scheuren worden uitgediept en schoongemaakt. Daarna van boven en beneden opgevuld met speciale specie. Dan kunnen de schilderingen worden bijgewerkt en aangevuld. Dit specialistische werk wordt uitgevoerd door de dames van Bouwhuis & Journée uit Arnhem geholpen door aannemer Sietsema uit Uithuizen.
Omdat in de kerk het bevingsherstel aan de gang is kan die niet bezocht worden maar in de toren is nog niks aan de hand. Er zijn mensen van de commissie aanwezig om uitleg te geven. Henk Veldman speelt op het carillon van 14 tot 15 uur. Voor deze bespeling op Monumentendag heeft hij gekozen voor “Monumentale hits”. Klassiekers als “A whiter shade of pale”, “Hotel California” en nog veel meer! Kom maar kijken en luisteren. Dat kan boven bij de beiaardier maar in het Asingapark hoor je het carillon veel beter.
Henk Veldman heeft als thema gekozen: Jan Pietersz. Sweelinck (1562-1621) wiens 400e sterfjaar dit jaar wordt herdacht. (Onder andere op 29 mei j.l. in de Anthoniuskerk te Kantens.) Henk Veldman schrijft over zijn keus: ‘Bij de orgelmuziek van Sweelinck is de keuze van het instrument van groot belang. De serene rust wordt alleen bij een instrument in middentoonstemming bereikt en ook de virtuoze toonladderfiguren en de vele variaties vragen om een orgel met een groot aantal mogelijkheden. Gespeeld op de beiaard betekent het uitdunnen, snelle basloopjes omleggen, zodat de kern overeind blijft. Deze muziek is echter zo wonderschoon en zo goed geschreven, dat ze nooit verveelt, al moet je de schoonheid leren ontdekken, want ze ligt niet makkelijk voor het oprapen.’ Een prachtige keus voor de liefhebber van muziek uit de 16e en 17e eeuw en een zeer goede gelegenheid om kennis te maken met de muziek van Jan Pietersz. Sweelinck die al tijdens zijn leven grote faam genoot als componist en organist.
